Bệnh Chàm – Các Triệu Chứng Thường Gặp Và Cách Khắc Phục

Bệnh chàm là bệnh lý ngoài da thường gặp ở trẻ nhỏ. Phát hiện kịp thời và chữa trị bệnh chàm đúng cách sẽ giúp bảo vệ làn da của bé, giảm cảm giác khó chịu. Bệnh có những biểu hiện như thế nào? Cách khắc phục ra sao? Đọc ngay bài viết sau đây.

1. Bệnh chàm là gì?

Bệnh chàm hay còn gọi là viêm da dị ứng, chỉ tình trạng các mảng, vùng trên da nổi đỏ, ngứa, nứt nẻ và thô ráp.

Một số loại bệnh chàm còn có thể dẫn đến mụn nước.

Bệnh lý về da này chủ yếu xuất hiện ở trẻ sơ sinh và hầu hết trẻ em khỏi hoàn toàn khi chúng được khoảng 10 tuổi. Trong trường hợp vẫn xảy ra ở tuổi trưởng thành, mọi người thường có thể kiểm soát tình trạng của mình bằng các loại kem bôi thuốc.

Đôi khi, bệnh chàm có thể dẫn tới nhiễm trùng. Thông thường, điều này xảy ra khi vi-rút hoặc vi khuẩn xâm nhập vào mụn nước hoặc vết thương hở tại vị trí phát ban chàm.

Điều quan trọng đối với những người bị viêm da dị ứng hoặc những người chăm sóc trẻ bị bệnh là phải xác định được nguyên nhân nhiễm trùng, các dấu hiệu và triệu chứng để lựa chọn cách điều trị phù hợp.

2. Triệu chứng bệnh chàm

Các triệu chứng của bệnh chàm có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi của người mắc bệnh.

Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh với các mảng khô và đóng vảy trên da. Những mảng này thường ngứa dữ dội. Việc chà xát và gãi liên tục có thể dẫn đến nhiễm trùng da. 

Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh chàm bao gồm: da khô có thể đóng vảy, da đỏ bừng cùng cảm giác ngứa; nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến vết viêm loét.

Hầu hết những người mắc chứng bệnh này ở khoảng thời gian trước 5 tuổi. Tuy nhiên, khoảng 60% trẻ em sẽ không còn biểu hiện các triệu chứng khi đến tuổi vị thành niên.

Các triệu chứng ở trẻ em và người lớn có thể khác nhau như sau:

2.1. Triệu chứng ở trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi

Các biểu hiện dễ thấy nhất ở trẻ sơ sinh thường là phát ban trên da đầu và má.

Ở độ tuổi này, các triệu chứng thường kèm theo mụn nước, rỉ dịch. Bệnh chàm gây ngứa dữ dội cho bé, làm cản trở giấc ngủ.

2.2. Triệu chứng ở trẻ em

Các biểu hiện bệnh ở trẻ em thường xuất hiện sau nếp gấp của khuỷu tay hoặc đầu gối.

Ngoài ra, còn phát ban trên cổ, cổ tay, mắt cá chân và nếp gấp giữa mông và chân

Tuy nhiên, triệu chứng bệnh sẽ suy giảm và cải thiện dần theo thời gian.

2.3. Triệu chứng ở người lớn

Phát ban xuất hiện vảy dày và khô hơn phát ban ở trẻ em. Các chỗ da bị bệnh chàm thường xuất hiện ở nếp gấp của khuỷu tay hoặc đầu gối hoặc gáy, bao phủ phần lớn cơ thể.

Da rất khô ở các khu vực bị ảnh hưởng. Nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tình trạng mạn tính.

Người lớn bị viêm da dị ứng khi còn nhỏ vẫn có thể bị khô hoặc dễ kích ứng da, chàm ở tay và các vấn đề về mắt.

Biểu hiện của vùng da bị bệnh chàm sẽ phụ thuộc vào mức độ gãi của người bệnh và da có bị nhiễm trùng hay không. Gãi và chà xát có thể gây kích ứng da hơn nữa, làm tăng tình trạng viêm da và khiến tình trạng ngứa trở nên trầm trọng hơn.

3. Nguyên nhân gây bệnh chàm

Nguyên nhân cụ thể của bệnh chàm vẫn chưa được xác định. Nhiều chuyên gia y tế tin rằng nó phát triển do sự kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường.

Trẻ em có nhiều khả năng mắc các bệnh lý về da nếu cha hoặc mẹ mắc bệnh này hoặc một bệnh dị ứng khác. Nếu cả bố và mẹ đều mắc bệnh dị ứng thì nguy cơ còn cao hơn.

Một số yếu tố môi trường có thể gây ra các triệu chứng của bệnh, bao gồm:

• Chất gây kích ứng: Chúng bao gồm xà phòng, chất tẩy rửa, dầu gội đầu, chất khử trùng, nước trái cây tươi, thịt và rau.
• Chất gây dị ứng: Vật nuôi, phấn hoa và nấm mốc đều có thể dẫn đến bệnh chàm. Đây được gọi là dị ứng.
• Vi khuẩn: Chúng bao gồm vi khuẩn, vi rút và một số loại nấm.
• Nhiệt độ: Thời tiết quá nóng hoặc rất lạnh, độ ẩm cao hoặc thấp, mồ hôi tiết ra khi tập thể dục có thể gây ra bệnh chàm.
• Thực phẩm: Các sản phẩm từ sữa, trứng, các loại hạt, các sản phẩm từ đậu nành và lúa mì cũng có thể gây bùng phát sự kích ứng về da.
• Căng thẳng: Đây không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh chàm, nhưng nó có thể làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn.
• Nội tiết tố: Phụ nữ có thể gặp phải nguy cơ viêm da khi lượng hóc-môn của họ thay đổi, chẳng hạn như khi mang thai và tại một số thời điểm nhất định trong chu kỳ kinh nguyệt.

4. 7 loại bệnh chàm thường gặp

4.1. Viêm da dị ứng

Viêm da dị ứng là dạng phổ biến nhất của bệnh chàm. Nó thường bắt đầu từ thời thơ ấu, và thường nhẹ hơn hoặc biến mất khi trưởng thành. 

Viêm da dị ứng là một phần của bộ ba dị ứng. Hai bệnh khác trong bộ ba là hen suyễn và sốt hoa cỏ. Một người có thể bị cùng lúc cả ba loại dị ứng này.

Một số triệu chứng của viêm da dị ứng:

• Phát ban thường hình thành ở các nếp gấp của khuỷu tay hoặc đầu gối.
• Da ở những nơi phát ban xuất hiện có thể có màu sáng hoặc sẫm hơn hoặc dày hơn bình thường.
• Những vết sưng nhỏ có thể xuất hiện và rỉ chất lỏng nếu bạn làm xước chúng.
• Trẻ sơ sinh thường bị phát ban trên da đầu và má.
• Da của bạn có thể bị nhiễm trùng nếu bạn thường xuyên gãi nó.

4.2. Bệnh chàm tiếp xúc

Nếu da của bạn nổi đỏ và kích ứng khi bạn tiếp xúc với đồ vật, bạn có thể đã bị viêm da tiếp xúc.

Bệnh chàm tiếp xúc có hai loại:

• Viêm da tiếp xúc dị ứng kích thích là một phản ứng của hệ thống miễn dịch với chất gây kích ứng như cao su hoặc kim loại.
• Viêm da tiếp xúc dị ứng không kích thích  xảy ra khi hóa chất kích ứng da của bạn.

Khi bị chàm tiếp xúc, da của bạn sẽ bị ngứa, chuyển sang màu đỏ, có cảm giác như bỏng và bị châm chích.

Các vết phồng rộp chứa dịch lỏng hình thành, có thể chảy ra và đóng vảy.

4.3. Bệnh chàm tổ đỉa

Chàm tổ đỉa gây ra các mụn nước nhỏ hình thành trên ngón tay, ngón chân, lòng bàn tay và lòng bàn chân. 

Bệnh này phổ biến ở phụ nữ hơn là nam giới.

Các vết phồng rộp thường kéo dài trong khoảng hai đến bốn tuần và có thể xuất phát từ dị ứng theo mùa hoặc do căng thẳng.

4.4. Bệnh chàm tay

Các triệu chứng chỉ ảnh hưởng đến bàn tay được gọi là bệnh chàm tay. 

Bạn có thể bị loại này nếu bạn làm các công việc thường xuyên sử dụng hóa chất gây kích ứng da như làm đẹp hoặc dọn dẹp.

4.5. Viêm da thần kinh

Viêm da thần kinh tương tự như viêm da dị ứng. Nó gây ra các mảng dày và có vảy nổi lên trên da của bạn.

Những mảng viêm da thần kinh đặc biệt rất ngứa khi bạn đang ở trạng thái thư giãn, trong lúc nghỉ ngơi hoặc ngủ.

Nếu bạn làm gãi mạnh vào các mảng vảy, chúng có thể chảy máu và nhiễm trùng.

4.6. Bệnh chàm đồng tiền

Biểu hiện của loại này trông rất khác biệt so với các loại viêm da chỉ nổi mẩn đỏ và vảy dày.

Vì loại viêm da đồng tiền gây ra các đốm tròn, hình đồng xu trên da, rất dễ thấy.

Bệnh chàm đồng tiền gây ra bởi vết côn trùng cắn, hoặc do phản ứng dị ứng với kim loại hoặc hóa chất. 

Đây là một trong những loại bệnh chàm dễ mắc phải nhất.

4.7. Viêm da ứ đọng

Viêm da ứ đọng xảy ra khi chất lỏng rò rỉ từ các tĩnh mạch suy yếu vào da của bạn. Chất dịch này gây sưng, đỏ, ngứa và đau.

Điều này làm phần dưới của chân có thể sưng lên, đặc biệt khi bạn đi bộ nhiều.

Viêm da ứ đọng xảy ra ở những người có vấn đề về lưu thông máu ở cẳng chân.

Lâu ngày, chân của bạn có thể sưng lên và có thể hình thành chứng giãn tĩnh mạch.

5. Cách phòng chống và chữa trị bệnh chàm

5.1. Ngăn ngừa bệnh chàm

Có rất nhiều cách mà những người bị bệnh chàm có thể thực hiện cải thiện làn da và giảm bớt các triệu chứng như sau:

Thoa kem dưỡng ẩm trong vòng 3 phút sau khi tắm để giữ lại độ ẩm cho da và nhớ dưỡng ẩm mỗi ngày.

Tránh mặc các loại vải thô ráp, dễ gây trầy xước và quần áo bó sát

Tránh các hoạt động gây tổn thương đến làn da, nên vệ sinh da một cách nhẹ nhàng và từ tốn.

Nếu có thể, tránh sự thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng như các hoạt động gây đổ mồ hôi

Thường xuyên cắt  móng tay ngắn để khi gãi tránh làm trầy xước da.

Sử dụng các dung dịch tự nhiên để chăm sóc da, bao gồm lô hội, dầu dừa và giấm táo.

5.2. Chữa bệnh chàm dùng thuốc tây

Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc đặc trị bệnh chàm đang được bày bán rộng rãi ở các nhà thuốc.

Để đạt hiệu quả tốt nhất, tránh lạm dụng thuốc thì bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ.

Thuốc mỡ Corticoid: Bôi thuốc mỡ trực tiếp lên vùng bị viêm, nhiễm giúp làm giảm ngứa.

Corticoid dạng lỏng hoặc viên uống: Nếu bôi thuốc mỡ không hiệu quả, bác sĩ có thể kê toa corticoid sử dụng cho toàn thân dưới dạng tiêm hoặc viên uống.

Kem dưỡng ẩm: Những chất này làm giảm sự mất nước và có tác dụng phục hồi da.

5.3. Chữa bệnh chàm theo dân gian

5.3.1. Dầu dừa

Sử dụng dầu dừa để chữa chàm là một trong những phương pháp dân gian được nhiều người lựa chọn vì nguyên liệu dễ kiếm.

Theo nhiều nghiên cứu, dầu dừa có chứa các enzim kháng khuẩn, kháng nấm, chống oxy hóa làm giảm và ngăn ngừa sự lây lan của các vết mẩn ngứa ra các bộ phận khác trên cơ thể.

Không dừng lại ở đó, dầu dừa còn có công dụng dưỡng ẩm, hạn chế tình trạng da khô, nứt nẻ.

Trước khi thoa dầu dừa lên vùng bị viêm, nhiễm cần lưu ý làm sạch vùng da để tránh sự xâm nhập của vi khuẩn.

5.3.2. Lá trà xanh

Lá trà xanh còn chứa các nguyên tố vi lượng như magie, sắt, canxi, mangan cùng các vitamin nhóm B, C. 

Các hoạt chất này có khả năng làm sạch da, kháng viêm, kháng khuẩn, làm chậm quá trình lão hóa, hỗ trợ phục hồi và tái tạo vùng da bị bệnh chàm.

Ngâm vùng da cần được phục hồi trong nước nước nấu từ lá trà xanh, hiệu quả sẽ rõ rệt hơn khi cho thêm muối vào hỗn hợp.

5.3.3. Muối 

Theo dân gian, muối có tính sát khuẩn cao, có khả năng kháng viêm, làm sạch da hiệu quả. 

Làm khô muối trên chảo nóng đến khi muối chuyển sang màu vàng.

Rửa sạch vùng da bị chàm, đợi muối nguội bớt thì đắp muối lên vùng bị chàm rồi dùng băng gạc cố định để trong vòng 15 phút.

Nên nhớ chỉ dùng muối đắp đối với các trường hợp bị mới bị bệnh chàm vì dùng muối nhiều lần làm da khô và nứt nẻ.

Bệnh chàm nhìn chung không để lại nhiều di chứng đáng lo ngại. Một lối sống lành mạnh, quan tâm tới việc giữ vệ sinh thân thể sẽ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn lên rất nhiều đấy.