Đau Bụng Kinh Có Nguy Hiểm Không Và Các Biện Pháp Giảm Đau

Đau bụng kinh luôn là vấn đề khó chịu của các chị em mỗi tháng. Vậy đau bụng kinh là gì? Có nguy hiểm không? Các biện pháp giảm cơn đau từ thuốc và tự nhiên là như thế nào? Bài viết sau đây sẽ đưa ra những thông tin cần thiết, hy vọng bạn sẽ có hiểu rõ hơn.

1. Đau bụng kinh là gì?

Đau bụng kinh là cảm giác đau hoặc chuột rút đau đớn trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt. 

Tử cung là một loại cơ. Thông thường hệ thống nội tiết tiết ra các chất hóa học được gọi là prostaglandin khiến tử cung co lại trong kỳ kinh nguyệt. Các cơn co thắt đẩy sự tích tụ mô và xảy ra hàng tháng bên trong tử cung, nếu co bóp quá mạnh có thể gây đau. Cảm giác đau có thể giống như chuột rút ở bụng dưới, lưng dưới và đùi. Trong trường hợp nghiêm trọng bạn còn có thể có các triệu chứng khác như là buồn nôn, nôn mửa, phân lỏng, đổ mồ hôi hoặc chóng mặt.

Đau bụng kinh có thể là đau nguyên phát hoặc thứ phát.

1.1. Đau bụng kinh nguyên phát

Đau bụng kinh nguyên phát dùng để chỉ những cơn đau bụng kinh thông thường. Nó có thể bắt đầu 1 hoặc 2 năm sau khi bạn có kinh lần đầu. Nó cũng có thể thuyên giảm hoặc hết hẳn sau khi bạn lớn lên hoặc sinh con. Cơn chuột rút này thường xuất hiện ngay trước hoặc vào ngày đầu tiên của kỳ kinh và chúng có thể kéo dài từ 1 đến 3 ngày.  

Đây là trường hợp phổ biến hơn thứ phát.

Cơn đau thay đổi từ đau đớn nghiêm trọng đến chuột rút dữ dội tương đối nhẹ và trong thời gian ngắn. Các triệu chứng khác có thể bao gồm khó chịu, mệt mỏi, đau lưng, nhức đầu, đau chân, buồn nôn, nôn hay chuột rút. 

Như đã biết, nguyên nhân là do hệ thống nội tiết tiết ra quá nhiều prostaglandin. Đây là những chất giống như hormone kích thích tử cung co bóp, do đó gây ra chứng rối loạn chuột rút. Dùng thuốc ngăn chặn sự hình thành prostaglandin có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các cơn co thắt tử cung và loại bỏ cơn đau cho nhiều phụ nữ bị đau bụng kinh.

1.2. Đau bụng kinh thứ phát

Đây là những cơn đau do một số rối loạn hữu cơ khác gây ra. 

Đau bụng kinh thứ phát ít phổ biến hơn. Nó có thể bắt đầu muộn hơn trong cuộc đời và nó xảy ra do một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Nó có thể được gây ra bởi các vật cản sinh dục, viêm hoặc thoái hóa vùng chậu, tách hoặc phát triển thành tử cung bất thường (tức là lạc nội mạc tử cung), nhiễm trùng mãn tính của tử cung, polyp/khối u, hoặc yếu các cơ nâng đỡ tử cung. Thường thì đây là những cơn đau âm ỉ, nhức nhối và dai dẳng kéo dài. Đối với các khối u thì tạo ra những cơn đau buốt hơn. 

Cơn đau có thể kéo dài hơn những cơn đau bụng kinh thông thường. Và nó cũng có thể xấu đi theo thời gian. Một số vấn đề cụ thể có thể dẫn đến đau bụng kinh thứ phát bao gồm:

• Bệnh viêm vùng chậu: Nhiễm trùng liên quan đến cơ quan sinh sản nữ chẳng hạn như tử cung và ống dẫn trứng.
• U xơ: Phát triển lành tính trong thành tử cung – không phải ung thư.
• Lạc nội mạc tử cung.

Nếu nguyên nhân của đau bụng kinh thứ phát được tìm ra, nó có thể được điều trị. 

2. Triệu chứng và kiểm tra y tế

2.1. Triệu chứng căn bản

• Mỗi tháng một lần (theo chu kỳ)
• Đau nhức ở bụng (cường độ từ nhẹ đến nặng, có thể đau dữ dội bất chợt)
• Cơn đau được mô tả là chuột rút, như dao đâm, âm ỉ hoặc đau nhức, thường xảy ra khi bắt đầu chảy máu hoặc vài giờ trước khi bắt đầu chảy máu và có thể tồn tại đến 3 hoặc 4 ngày.
• Cảm giác có áp lực trong bụng
• Cơn đau có thể lan đến hông, đùi trong, bẹn, lưng dưới hoặc mông.
• Một số phụ nữ có thêm các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, mệt mỏi và nhức đầu.

2.2. Kiểm tra y tế

Nếu bạn bị đau bụng kinh nghiêm trọng, bất thường kéo dài hơn 2 hoặc 3 ngày, hãy liên hệ với các dịch vụ y tế. Đau bụng kinh nguyên phát và thứ phát đều có thể điều trị được, vì vậy điều quan trọng là bạn phải được kiểm tra kịp thời. 

Đầu tiên, bạn sẽ được yêu cầu mô tả triệu chứng và chu kỳ kinh nguyệt của mình. Các bác sĩ cũng sẽ thực hiện khám phụ khoa. Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ chèn một mỏ vịt (một dụng cụ cho phép bác sĩ lâm sàng nhìn thấy bên trong âm đạo) và kiểm tra âm đạo, cổ tử cung và tử cung của bạn. Bác sĩ sẽ cảm nhận thấy bất kỳ cục u hoặc thay đổi nào, bên cạnh đó họ còn có thể lấy một mẫu nhỏ dịch âm đạo để xét nghiệm.

Nếu nghi ngờ đau bụng kinh thứ phát, bạn có thể cần làm thêm các xét nghiệm khác để phát hiện các vấn đề y tế.

Lưu ý thêm một trường hợp khác, nếu bạn xuất hiện các triệu chứng sau khi dùng băng vệ sinh, hãy đến cơ sở y tế ngay lập tức:

• Sốt trên 38,8 độ C
• Nôn mửa
• Bệnh tiêu chảy
• Chóng mặt, ngất xỉu hoặc gần ngất xỉu
• Phát ban trông giống như cháy nắng

Đây là những triệu chứng của hội chứng sốc nhiễm độc, một chứng nguy hiểm đến tính mạng.

3. Các biện pháp giảm đau bụng kinh tự nhiên

Đối với những phụ nữ muốn tránh điều trị bằng thuốc, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp sau:

3.1. Tập thể dục

Tập thể dục có thể giúp điều trị đau bụng kinh. Một phân tích tổng hợp của 11 thử nghiệm báo cáo cường độ và thời gian đau khi tập thể dục giảm so với bất kỳ so sánh không tập thể dục nào. Tuy nhiên, loại, thời lượng hay tần suất tập tối ưu để giảm các triệu chứng vẫn chưa được biết. Nhưng dù gì tập thể dục cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và nguy cơ gây hại thấp. Cho nên tăng cường hoạt động thể chất là một cách hợp lý để giảm đau bụng kinh. Đặc biệt là đối với phụ nữ ít vận động.

3.2. Nhiệt 

Trong các thử nghiệm ngẫu nhiên, áp dụng nhiệt vào vùng bụng dưới có hiệu quả trong việc giảm đau bụng kinh. Nhiệt có hiệu quả tương tự như ibuprofen và hiệu quả hơn acetaminophen. Hầu hết các chị em đều thấy việc chườm nóng tốn thời gian hơn so với việc dùng thuốc uống. Tuy nhiên, bạn hãy nhớ liệu pháp nhiệt có thể cải thiện hiệu quả và không tác dụng phụ như thuốc. Đơn giản là hãy đặt miếng đệm nóng, chai nước nóng trên lưng hoặc bụng dưới của bạn.

3.3. Uống nhiều nước hơn

Uống nhiều nước hơn có thể giúp giảm đầy hơi. Đầy hơi điều khiến các triệu chứng đau bụng kinh trở nên tồi tệ hơn. 

Bạn hãy tập thói quen uống 6 đến 8 cốc nước mỗi ngày, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt. Có thể thêm chút bạc hà hoặc chanh để tạo cảm giác ngon miệng hơn. 

Trong khi ăn uống hãy tránh xa muối, chất này sẽ khuyến khích giữ nước và đầy hơi. Tránh uống rượu vì đây là chất thúc đẩy mất nước. Một số phụ nữ bị tiêu chảy hoặc nôn mửa kèm theo đau bụng kinh. Điều quan trọng là bạn phải thay thế chất lỏng bị mất bằng cách uống nhiều nước.

3.4. Dầu cá và Vitamin B1

Nhiều nhà nghiên cứu đã nghiên cứu tác dụng của vitamin B1 và dầu cá đối với các triệu chứng đau bụng kinh ở học sinh trung học như sau: 

Các nữ sinh được chia thành 4 nhóm khác nhau. Một nhóm dùng 100mg vitamin B1 mỗi ngày. Nhóm khác uống 500mg dầu cá mỗi ngày. Một nhóm nữa dùng kết hợp cả vitamin B1 và dầu cá hàng ngày. Nhóm cuối cùng dùng giả dược. Kết quả: những người dùng vitamin B1, dầu cá hoặc cả hai cho biết ít đau hơn đáng kể. Họ cũng cho biết cơn đau của họ không kéo dài lâu so với những người ở nhóm dùng giả dược.

3.5. Vitamin D

Vitamin D có tác dụng làm giảm sản xuất prostaglandin. Trong một nghiên cứu trên những phụ nữ trẻ bị đau bụng kinh nguyên phát với mức vitamin D thấp, liều lượng vitamin D bổ sung hàng tuần cao đã làm giảm cường độ đau đáng kể. Những phụ nữ dùng vitamin D cũng dùng ít thuốc giảm đau hơn để điều trị chứng đau bụng kinh. 

3.6. Nói không với Caffeine

Loại bỏ tiêu thụ caffeine giúp nhiều phụ nữ giảm đau bụng kinh. Caffeine có trong nhiều thực phẩm bao gồm cà phê, trà, soda, sô cô la và nước tăng lực. 

Nếu bạn tiêu thụ caffeine hàng ngày, bạn có thể cần phải giảm liều từ từ để tránh các triệu chứng khi cai nghiện. Để thay thế caffeine, hãy thử dùng sinh tố với rau xanh. Quả mọng và bột protein còn rất giàu chất chống oxy hóa. 

3.7. Mát xa khi đau bụng kinh

Mát xa bụng trong 5 phút mỗi ngày có thể giúp bạn giảm đau bụng kinh vì mát xa khuyến khích lưu lượng máu. Kem xoa bóp có chứa các loại tinh dầu như cây xô thơm, hoa oải hương và cây kinh giới càng có thêm lợi ích cho cơ thể. Bởi vì các loại dầu này chứa các hợp chất đã được nhiều người báo cáo là giúp giảm đau và làm dịu cơn đau bụng.

3.8. Trà hoa cúc

Nhấm nháp trà hoa cúc có thể giúp bạn giảm chuột rút khi hành kinh. Trà hoa cúc có đầy đủ các chất chống viêm ức chế prostaglandin và giúp tăng cường lưu lượng kinh nguyệt để giảm bớt các triệu chứng kinh nguyệt.

4. Các biện pháp giảm đau bụng kinh từ thuốc

Để giảm đau tốt nhất, bạn nên dùng ibuprofen ngay khi bắt đầu chảy máu hoặc xuất hiện cơn chuột rút. Bạn có thể dùng aspirin hoặc một loại thuốc giảm đau khác như acetaminophen.

Nếu các biện pháp tự nhiên hay thuốc giảm đau này không giúp bạn giảm cơn đau, hãy đến cơ sở y tế. Bác sĩ có thể cấp đơn thuốc cho bạn bao gồm ibuprofen hoặc một loại thuốc chống viêm khác (liều cao hơn thuốc bán tự do).

Đau bụng kinh là tình trạng thường gặp ở mỗi người phụ nữ khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Cơn đau có thể dai dẳng hay bất chợt này do hệ thống nội tiết tiết ra quá nhiều prostaglandin (nguyên phát) hoặc do một số rối loạn hữu cơ khác gây ra (thứ phát). Có nhiều cách để bạn giảm cơn đau bụng này, từ tự nhiên cho đến dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu thấy không thuyên giảm thì điều cần thiết là bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra, chẩn đoán kịp thời.

Xem thêm: PTSD Là Gì? Triệu Chứng, Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị