Endorphin là gì? Chúng là những chất hóa học thần kinh được cơ thể bạn tiết ra. Thường là sau khi bạn tập thể dục hoặc tham gia các hoạt động khác giúp bạn cảm thấy thoải mái. Endorphin sẽ giúp cải thiện tâm trạng của bạn và khiến bạn hạnh phúc hơn.
Được sản xuất bởi tuyến yên và hệ thần kinh trung ương. Endorphin được tạo thành từ một nhóm lớn các peptit được giải phóng để phản ứng với căng thẳng, đau đớn. Hoặc các hoạt động như tập thể dục, ăn uống hoặc quan hệ tình dục. Endorphin hoạt động trên các thụ thể trong não của bạn để tăng cảm giác hạnh phúc tổng thể của bạn. Bằng cách tăng khoái cảm và giảm thiểu cơn đau.
Nội dung bài viết
- 1. Hormone endorphins là gì?
- 2. Endorphin có tác dụng gì?
- 2.1. Giảm cảm giác đau
- 2.2. Tăng cảm giác hưng phấn
- 2.3. Giảm căng thẳng và lo lắng
- 2.5. Nâng cao lòng tự trọng
- 2.6. Hỗ trợ giảm cân
- 3. Tác hại khi thiếu Endorphin là gì?
- 3.1. Phiền muộn, lo âu
- 3.2. Đau cơ xơ hóa
- 3.3. Đau đầu mãn tính
- 4. Những cách để tăng endorphin tự nhiên
- 4.1. Tập thể dục
- 4.2. Giúp đỡ người khác
- 4.3. Yoga và thiền
- 4.4. Xoa bóp, bấm huyệt
- 4.5. Tình dục
- 4.6. Thức ăn cay giúp tăng endorphin
- 4.7. Sô cô la đen
- 4.8. Cười nhiều hơn
1. Hormone endorphins là gì?
J. Kip Matthews, Ph.D, một nhà tâm lý học thể thao và tập thể dục, giải thích về định nghĩa endorphine là gì như sau: Khi cơ thể bạn bị căng thẳng hoặc bị đau do bất kỳ nguyên nhân nào thì các hóa chất thần kinh gọi là endorphin được sản xuất trong vùng dưới đồi của não và tuyến yên.
Matthews cũng cho biết chất endorphin có cấu trúc tương tự như morphin, được coi là thuốc giảm đau tự nhiên. Vì chúng kích hoạt các thụ thể opioid trong não giúp giảm thiểu sự khó chịu. Chất endorphin trong cơ thể cũng có thể giúp mang lại cảm giác hưng phấn và hạnh phúc chung.
Sự giải phóng endorphin khác nhau giữa các cá nhân. Điều này có nghĩa là hai người tập thể dục cùng mức độ hoặc chịu mức độ đau như nhau sẽ không nhất thiết tạo ra mức endorphin tương tự.
2. Endorphin có tác dụng gì?
Như đã đề cập ở trên trong định nghĩa endorphin là gì. Nhưng để tìm hiểu sâu hơn thì cùng đi chi tiết từng tác dụng của endorphin ngay sau đây. Endorphin giúp bạn tăng cường sức khỏe tổng thể và hạnh phúc, có thể ảnh hưởng đến trầm cảm, căng thẳng, giấc ngủ, lòng tự trọng và huyết áp.
2.1. Giảm cảm giác đau
Căng thẳng và đau đớn là hai yếu tố phổ biến nhất dẫn đến việc giải phóng endorphin trong cơ thể. Với mức endorphin cao, chúng ta cảm thấy ít đau hơn và ít ảnh hưởng tiêu cực của căng thẳng hơn. Lý do là nhờ Endorphins tương tác với các thụ thể opiate trong não để giảm nhận thức của chúng ta về cơn đau và hoạt động tương tự như các loại thuốc như morphine và codeine. Tuy nhiên, trái ngược với thuốc phiện, việc kích hoạt các thụ thể thuốc phiện bởi endorphin của cơ thể không dẫn đến nghiện hoặc lệ thuộc.
Ví dụ, một nghiên cứu năm 2003 cho thấy một người nào đó càng trải qua cơn đau dữ dội sau phẫu thuật, thì mức hormone endorphin trong huyết tương của họ càng cao.
2.2. Tăng cảm giác hưng phấn
Tác dụng tiếp theo của endorphin là gì? Endorphin còn có thể điều chỉnh cảm giác thèm ăn, giải phóng hormone sinh dục và tăng cường phản ứng miễn dịch. Endorphin được cho là chất điều chỉnh cái gọi là “mức cao của người chạy” mà các vận động viên đạt được khi tập luyện kéo dài.
2.3. Giảm căng thẳng và lo lắng
Endorphins cũng có thể hữu ích trong việc chống lại căng thẳng và lo lắng.
2.5. Nâng cao lòng tự trọng
Mức độ hạnh phúc khiến bạn cảm thấy hài lòng. Điều này có thể giúp tăng cường sự tự tin và lòng tự trọng của bạn. Trên thực tế, một nghiên cứu năm 1995 trên một nhóm nhỏ nam giới cho thấy endorphin có liên quan đến lòng tự trọng cao hơn. Những nghiên cứu mới hơn, lớn hơn cần được thực hiện. Nhưng những kết quả ban đầu này rất đáng khích lệ.
2.6. Hỗ trợ giảm cân
Endorphin cùng với các hormone khác trong cơ thể con người có thể giúp kiểm soát sự thèm ăn và từ đó, giảm lượng thức ăn nạp vào cơ thể của mình. Đây cũng là lý do trong tất cả các phương pháp giảm cân thì chuyên gia luôn khuyên bạn cần phải giảm căng thẳng, ngủ đủ giấc, thư giãn cơ thể,… tất cả giúp bạn tăng lượng Endorphin để giảm cân lành mạnh và dễ dàng hơn.
3. Tác hại khi thiếu Endorphin là gì?
Khi có nhiều Endorphin trong cơ thể, bạn sẽ nhận được hàng loạt lợi ích liệt kê ở trên. Và ngược lại, nếu thiếu Endorphin thì cơ thể bạn rất có thể sẽ phải đối diện với những vấn đề sau đây.
3.1. Phiền muộn, lo âu
Nếu không có đủ nồng độ endorphin trong cơ thể thì một người có thể dễ bị trầm cảm. Một bài báo trên Tạp chí Tâm thần học Hoa Kỳ đã từng thảo luận về việc sử dụng lâu đời các phương pháp điều trị opioid cho bệnh trầm cảm, đặc biệt là trong những trường hợp mà nhiều phương pháp điều trị khác không tỏ ra hiệu quả.
3.2. Đau cơ xơ hóa
Tác hại tiếp theo khi thiếu hụt hormone endorphin là gì? Đó là cơ thể có thể bị đau xơ cơ hóa với những triệu chứng khó chịu sau đây:
- Tình trang đau đớn kéo dài và đau khắp các vùng trên cơ thể.
- Những điểm mềm có cảm giác đau khi người bệnh chạm vào.
- Cơ bắp bị căng, cứng.
- Cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi và năng lượng thấp dù mới ngủ dậy.
- Người bệnh gặp nhiều vấn đề về giấc ngủ như mất ngủ, ngủ không ngon.
Nhưng, cần phải chú ý rằng một nghiên cứu khác cho thấy rằng sự gia tăng nồng độ endorphin trong cơ thể có tương quan với việc giảm đau đớn cho những người bị đau cơ xơ hóa.
Do đó, mà những người bệnh đau cơ xơ hóa có thể được khuyên thực hiện một số hoạt động nhất định để giúp tăng endorphin, chẳng hạn như tập thể dục, nói chuyện thường xuyên với những người có thái độ sống lạc quan và các hoạt động giảm căng thẳng, chẳng hạn như yoga hay thư giãn cơ thể với ghế massage toàn thân.
3.3. Đau đầu mãn tính
Một nguyên nhân có thể gây ra những cơn đau đầu liên tục và không dứt dù đã nghỉ ngơi đó là do mức endorphin bất thường trong cơ thể. Một số nghiên cứu cho thấy rằng sự mất cân bằng endorphin góp phần gây ra trầm cảm thì cũng có ở những người bị đau đầu mãn tính.
4. Những cách để tăng endorphin tự nhiên
Như đã đề cập về lợi ích và tác hại của endorphin là gì trên đây. Việc có nhiều endorphin là điều cần thiết. Do đó, hãy tham khảo những phương pháp thúc đẩy lượng endorphin được não sản xuất nhiều hơn như sau.
4.1. Tập thể dục
Rất nhiều nghiên cứu đã diễn ra để tìm mối liên hệ giữa tập thể dục và endorphin là gì. Và các nhà nghiên cứu khoa học đã sử dụng chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) để xem não của những vận động viên vào thời điểm trước và sau khi họ tập luyện. Các nhà khoa học từ đó đã phát hiện ra sự gia tăng giải phóng endorphin sau khi vận động viên tập thể dục.
Từ đó, chứng mình rằng tập thể dục giúp cải thiện tâm trạng và tăng endorphin. Do đó mà một số chuyên gia y tế thậm chí còn chỉ định bệnh nhân tập thể dục thường xuyên như một phương pháp điều trị trầm cảm và lo lắng từ nhẹ đến trung bình.
4.2. Giúp đỡ người khác
Thực hiện công việc tình nguyện, quyên góp và giúp đỡ người khác cũng có thể khiến một người nào đó cảm thấy dễ chịu. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thực hiện quyên góp tiền cho một tổ chức từ thiện đã kích hoạt các trung tâm khoái cảm trong não của họ. Điều này có thể dẫn đến cải thiện mức độ endorphin trong cơ thể người đó.
4.3. Yoga và thiền
Thiền và yoga được biết đến với tác dụng giảm căng thẳng và thư giãn từ ngàn năm nay. Điều này có thể một phần là do sự giải phóng endorphin khi tập yoga và thiền định.
4.4. Xoa bóp, bấm huyệt
Ngay cả khi không tham gia các môn thể thao vất vả thì bạn cũng có thể thử các hoạt động khác nhau để tăng mức endorphin trong cơ thể. Vậy cách nhẹ nhàng để tăng endorphin là gì? Các nghiên cứu về liệu pháp châm cứu và xoa bóp đã chỉ ra rằng cả hai kỹ thuật này đều có thể kích thích tiết endorphin.
Ngoài việc tự xoa bóp, tới các trung tâm xoa bóp bấm huyệt, bạn có thể chọn mua ghế mát xa toàn thân. Một chiếc ghế massage hiện đại có cả tính năng ấn huyệt, xoa bóp, chăm sóc tất cả các vùng trên cơ thể. Nhờ đó, giúp cho lượng endorphin tiết ra nhiều hơn. Đây cũng là lý do mọi người thường cảm thấy dễ chịu, giảm căng thẳng sau 15 phút ngồi ghế massage.
4.5. Tình dục
Tình dục cũng là một yếu tố kích hoạt mạnh mẽ để giải phóng endorphin.
4.6. Thức ăn cay giúp tăng endorphin
Những người thích các món ăn cay có thể có thêm một lượng lớn endorphin trong cơ thể. Một số nghiên cứu cho biết vì vị cay của ớt và các loại thực phẩm tương tự có thể gây ra cảm giác đau trong miệng, làm tăng endorphin.
Trong trường hợp của ớt, ớt càng cay thì càng tiết ra nhiều endorphin.
4.7. Sô cô la đen
Việc giải phóng endorphin khi ăn sô cô la có thể giải thích cảm giác thoải mái mà nhiều người liên quan đến thực phẩm này và cảm giác thèm ăn sô cô la trong thời gian căng thẳng. Nghiên cứu khoa học đã từng cho thấy rằng ăn sô cô la đen có thể tăng mức endorphin. Bột ca cao và sô cô la có thành phần hóa học gọi là chất flavonoid rất có lợi cho não.
Đây cũng là lý do, trong các thực phẩm giúp chống trầm cảm, lo âu luôn có sô cô la đen. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng bạn nên tìm kiếm các sản phẩm sô cô la đen có chứa ít nhất 70% ca cao. Và nên tìm những cách khác để tăng endorphin trong cơ thể thay vì ăn quá nhiều sô cô la. Vì hàm lượng calo và chất béo cao trong sô cô la có thể làm bạn tăng cân.
4.8. Cười nhiều hơn
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra hàng loạt lợi ích sức khỏe của tiếng cười, và các nghiên cứu cho thấy rằng khi một người cười thì cơ thể tăng cường sản xuất chất dẫn truyền thần kinh này.
Hi vọng bài viết về “Endorphins là gì?” với trọn bộ thông tin trên đây đã hữu ích với bạn. Endorphin là một chất dẫn truyền thần kinh cực kỳ cần thiết cho một lối sống lành mạnh và hạnh phúc. Vì vậy, hãy áp dụng những cách để tăng Endorphin tự nhiên được giới thiệu trên đây.
Xem thêm:
