Sang chấn tâm lý là gì? Sang chấn tâm lý là kết quả của những sự kiện căng thẳng bất thường làm mất đi cảm giác an toàn. Nó khiến bạn cảm thấy bất lực và cảm thấy thế giới thật nguy hiểm. Chấn thương tâm lý có thể khiến bạn phải vật lộn với những cảm xúc khó chịu.
Sang chấn tâm lý có thể là ký ức hoặc nỗi lo lắng không thể nguôi ngoai. Nó cũng có thể khiến bạn cảm thấy tê liệt, mất kết nối với mọi thứ xung quanh. Và hơn thế nữa là không thể tin tưởng vào người khác.
Trải nghiệm đau thương thường liên quan đến mối đe dọa tính mạng hoặc sự an toàn. Ngay cả khi nó không liên quan đến tổn hại về thể chất.
Không phải hoàn cảnh khách quan quyết định một sự kiện có phải là đau thương hay không. Chính trải nghiệm cảm xúc chủ quan của bạn về sự kiện đó mới quyết định. Bạn càng cảm thấy sợ hãi và bất lực, bạn càng có nhiều khả năng bị sang chấn.
Nội dung bài viết
1. Nguyên nhân
Sang chấn tâm lý có thể do:
Các sự kiện chỉ xảy ra một lần, chẳng hạn như tai nạn, thương tích hoặc một cuộc tấn công bạo lực. Đặc biệt nếu nó là bất ngờ hoặc xảy ra trong thời thơ ấu.
Căng thẳng liên tục, không ngừng. Chẳng hạn như sống trong một khu phố nhiều tội phạm. Hay phải chiến đấu với căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng hoặc trải qua các sự kiện đau thương xảy ra lặp đi lặp lại. Ví dụ như bị bắt nạt, bạo lực gia đình hoặc thời thơ ấu bị bỏ rơi.
Đối mặt với chấn thương của thảm họa tự nhiên hoặc nhân tạo ngay cả khi bạn không trực tiếp tham gia vào sự kiện này. Trên thực tế, rất ít khả năng chúng ta từng là nạn nhân trực tiếp của một vụ tấn công khủng bố, vụ rơi máy bay hoặc vụ xả súng hàng loạt.
Trường hợp tất cả chúng ta thường xuyên bị tấn công bởi những hình ảnh khủng khiếp trên mạng xã hội. Xem đi xem lại những hình ảnh này có thể khiến hệ thần kinh của bạn bị choáng ngợp và tạo ra căng thẳng sang chấn.
Cho dù nguyên nhân gây ra chấn thương của bạn là gì. Và cho dù nó xảy ra cách đây nhiều năm hay ngày hôm qua. Bạn có thể thực hiện các thay đổi để chữa lành và tiếp tục cuộc sống của mình.
- Xem thêm: Tâm lý con gái khi yêu xa
2. Chấn thương thời thơ ấu và nguy cơ chấn thương trong tương lai
Mặc dù các sự kiện đau thương có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nhưng bạn có nhiều khả năng bị chấn thương bởi một sự kiện nào đó. Nếu bạn đang chịu một áp lực nặng nề, gần đây đã trải qua một loạt tổn thất hoặc đã bị chấn thương trước đó. Đặc biệt nếu chấn thương trước đó xảy ra thời ấu thơ.
Chấn thương thời thơ ấu có thể do bất cứ điều gì làm gián đoạn cảm giác an toàn của trẻ, bao gồm:
- Môi trường không ổn định hoặc không an toàn
- Bị chia cắt với cha mẹ
- Ốm nặng
- Thủ tục y tế
- Lạm dụng tình dục, thể chất hoặc bằng lời nói
- Bạo lực gia đình
- Bị bỏ rơi
Trải qua chấn thương thời thơ ấu có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng và lâu dài. Khi chấn thương thời thơ ấu không được giải quyết, cảm giác sợ hãi và bất lực sẽ chuyển sang tuổi trưởng thành. Và tạo tiền đề cho tổn thương thêm. Tuy nhiên, ngay cả khi chấn thương của bạn đã xảy ra nhiều năm trước. Bạn vẫn có thể vượt qua nỗi đau. Bằng cách học cách tin tưởng, kết nối với người khác và lấy lại cảm giác cân bằng cảm xúc.
3. Các triệu chứng của sang chấn tâm lý
Tất cả chúng ta đều phản ứng với chấn thương theo những cách khác nhau. Thông qua một loạt các phản ứng về thể chất và cảm xúc. Không có cách suy nghĩ, cảm nhận hoặc phản ứng nào “đúng” hay “sai”. Vì vậy đừng đánh giá phản ứng của chính bạn hoặc của người khác.
Các triệu chứng sang chấn tâm lý:
- Sốc, phủ nhận hoặc hoài nghi
- Lú lẫn, khó tập trung
- Tức giận, khó chịu, thay đổi tâm trạng
- Lo lắng và sợ hãi
- Tội lỗi, xấu hổ, tự trách
- Rút tiền từ người khác
- Cảm thấy buồn hoặc tuyệt vọng
- Cảm thấy mất kết nối hoặc tê liệt
Các triệu chứng thực thể của sang chấn tâm lý bao gồm:
- Mất ngủ hoặc gặp ác mộng
- Mệt mỏi
- Dễ bị giật mình
- Khó tập trung
- Nhịp tim nhanh
- Dễ bị kích động
- Nhức mỏi và đau nhức
- Căng cơ
Sang chấn tâm lý có thể được điều trị bằng nhiều biện pháp tâm lý. Hãy đến gặp các chuyên gia trong lĩnh vực để giúp bạn nhanh chóng lấy lại cảm xúc cân bằng hơn nhé.
Xem thêm:
