Tác Dụng Của Dầu Oliu Chất Béo Lành Mạnh Nhất Thế Giới

Dầu oliu từ lâu đã được chứng minh là chất béo lành mạnh nhất thế giới. Không những thế dầu oliu có những tác dụng tuyệt vời trong sức khỏe và làm đẹp. Bài viết này, chúng ta cùng đi tìm hiểu dầu oliu là gì và chúng có công dụng như thế nào nhé.

1. Dầu oliu là gì

1.1 Cây oliu và ý nghĩa

1.1.1 Giới thiệu

Dầu oliu được chiết xuất từ quả oliu. Cây oliu là một loại cây phổ biến ở vùng Địa Trung Hải. Đối với nhiều nền văn minh ở Đông Địa Trung Hải thì dầu ô liu là nguồn thu nhập quan trọng nhất. Người Ai Cập cổ đại, người Hy Lạp, người Ionia, Lydians, người La Mã, Seljuks và các nền văn minh Ottoman đã trồng ô liu và sản xuất dầu ôliu.  Phoenicia và đặc biệt là người La Mã đã đem giống ô liu sang trồng cho các vùng khác từ đông Địa Trung Hải đến đến một nước châu Âu là Tây Ban Nha. 

1.1.2 Ý nghĩa

Ô liu ở dây không những được coi là một loại tài sản vô cùng giá trị mà còn trở như là một món quà thiêng liêng trong nhiều nền văn hóa. Nhành ô liu được coi như là biểu tượng của hòa bình, và cây ô liu đại diện cho sự khát vọng của cuộc sống vĩnh cửu. Trong khi đó, những lá ô liu nhỏ được coi là đại diện cho sự kết thúc của một thảm họa (the end of flood in the dove).

Có sự tham chiếu của ô liu trong Thánh Kinh, trong nhiều nền văn hóa và ô liu tượng trưng cho những ý nghĩa huyền bí trong cả thời trước và sau công nguyên. Qua thời gian, ô liu trở thành biểu tượng của tình bạn, và là nguồn gốc của giàu có của những người sống tại khu vực biển Địa Trung Hải. Ô liu đã được trồng tầm khoảng 8.000 năm trước. Cây ô liu là một trong những loại cây được trồng trước khi có chữ viết. Văn hóa ô liu đóng một vai trò tích cực trong cuộc sống của những quốc gia sống xung quanh vùng Địa Trung Hải. Cho dù họ là người hồi giáo, Thiên Chúa hay Do Thái. 

1.2 Lịch sử dầu oliu

Việc ép dầu ô liu từ quả ô liu đã có từ 3.000 năm trước đối với thực phẩm ở khu vực này trên thế giới. Không những thế dầu oliu không chỉ được sử dụng làm thực phẩm mà còn được dùng làm thuốc, nhiên liệu đốt đèn,…. Những người thực dân châu Âu đã đưa cây ô liu đến vùng mà ngày nay là Mexico và Hoa Kỳ trong quá trình khai phá châu Mỹ.

Quá trình sản xuất dầu oliu cực kỳ đơn giản. Ô liu sẽ được ép để chiết xuất dầu của chúng, nhưng các phương pháp hiện đại liên quan đến việc nghiền ô liu, trộn chúng với nhau, sau đó tách dầu ra khỏi cùi bằng máy ly tâm.

Ngày nay, gần 50 quốc gia sản xuất dầu ô liu thương mại,  các nhà sản xuất lớn nhất nằm ở khu vực Địa Trung Hải. Và  tính trên cơ sở toàn cầu, hơn 3 triệu tấn dầu ô liu hiện đang được tiêu thụ mỗi năm.

Ở các quốc gia như Tây Ban Nha, Ý và Hy Lạp, trung bình một người tiêu thụ dầu oliu trung bình từ 10 đến 16kg mỗi năm  (khoảng 1-2 muỗng canh mỗi ngày). Ở Mỹ, mức tiêu thụ dầu oliu trung bình trên đầu người là dưới 1kg mỗi năm (ít hơn 1/4 muỗng canh mỗi ngày). Tuy nhiên, kể từ năm 1990, tổng lượng tiêu thụ dầu ô liu ở Mỹ đã tăng đều đặn và dự kiến ​​sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.

2. Tại sao dầu oliu là chất béo lành mạnh nhất thế giới, tác dụng của dầu oliu với sức khỏe

Có rất nhiều quan điểm trái chiều liên quan đến việc sử dụng chất béo trong thực đơn hàng ngày nhưng dầu oliu thì khác:

Chất béo chính có trong dầu oliu là axit béo không bão hòa đơn (MUFAs), được các chuyên gia coi là chất béo có lợi cho sức khỏe.

Dầu ô liu nguyên chất có vị đắng, nhưng nó chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn các loại khác, vì nó trải qua quá trình chế biến ít nhất. Các chất chống oxy hóa có trong dầu ô liu sẽ giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các phân tử gọi là gốc tự do gây ra, nó có thể dẫn đến một loạt các tình trạng sức khỏe và một số loại bệnh như ung thư,..

2.1 Dầu oliu bảo vệ hệ tim mạch

Dầu ô liu là nguồn chất béo chính trong chế độ ăn của người dân vùng Địa Trung Hải. Những người thực hiện chế độ ăn kiêng với dầu oliu này dường như có tuổi thọ cao hơn, bao gồm cả nguy cơ tử vong do các bệnh tim mạch thấp hơn so với những người theo chế độ ăn kiêng khác. Một số chuyên gia gọi nó là “tiêu chuẩn trong y tế dự phòng”.

Một nghiên cứu vào năm 2018 đã so sánh số lượng các ca bệnh biến cố tim mạch ở những người ăn theo chế độ của người Địa Trung Hải, với dầu ô liu hoặc các loại hạt oliu, hoặc chế độ ăn ít chất béo.

Những người ăn theo chế độ Địa Trung Hải, dù với dầu ô liu hay các loại hạt của nó, có tỷ lệ mắc bệnh tim mạch thấp hơn những người theo chế độ ăn ít chất béo.

Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu khuyên bạn nên tiêu thụ khoảng 20 gam (g) hoặc hai thìa canh (tbs) dầu oliu nguyên chất mỗi ngày để giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Kết quả của một nghiên cứu khác năm 2017 cũng cho thấy rằng  polyphenol trong dầu ô liu nguyên chất có thể bảo vệ khỏi bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch và đột quỵ, rối loạn chức năng não và ung thư. 

2.2 Dầu oliu và hội chứng chuyển hóa

Hội chứng chuyển hóa là một tình trạng đặc trưng bởi một nhóm các yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh:  bao gồm béo phì , huyết áp cao và lượng đường trong máu cao.

Các tác giả của một phân tích tổng hợp năm 2019 đã kết luận rằng dầu oliu trong chế độ ăn Địa Trung Hải có thể cải thiện các đặc điểm của hội chứng chuyển hóa, chẳng hạn như viêm, lượng đường trong máu, triglyceride (chất béo trong máu) và lipoprotein mật độ thấp (LDL), hoặc “xấu” cholesterol . Ngược lại, nó dường như làm tăng mức độ lipoprotein mật độ cao (HDL), hoặc cholesterol “tốt”.

2.3 Dầu oliu giảm thiểu khả năng trầm cảm

Vào năm 2013, một nghiên cứu trên loài gặm nhấm cho thấy rằng các thành phần trong dầu ô liu nguyên chất có thể giúp bảo vệ hệ thần kinh và có thể hữu ích trong điều trị trầm cảm và lo lắng .

Hai năm trước đó, các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng cho thấy những người ăn chất béo chuyển hóa (một loại chất béo không có lợi cho sức khỏe có trong thức ăn nhanh và đồ nướng làm sẵn) có nhiều khả năng bị trầm cảm hơn những người tiêu thụ chất béo không bão hòa, chẳng hạn như dầu oliu.

2.4 Dầu ô liu và nguy cơ mắc bệnh ung thư

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng các chất trong dầu oliu có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú, nhưng không phải tất cả các phát hiện đều khẳng định điều này.

Theo nghiên cứu được công bố vào năm 2019, dầu oliu có chứa các chất có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại trực tràng. Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm đã tìm thấy bằng chứng cho thấy chất chống oxy hóa Phenol và Polyphenol rất dồi dào trong dầu oliu có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị viêm, tổn thương do oxy hóa và các thay đổi biểu sinh.

2.5 Bệnh Alzheimer và dầu oliu

Vào năm 2016, một số nhà khoa học đã gợi ý rằng bao gồm dầu oliu nguyên chất trong chế độ ăn uống có thể giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer. Điều này có thể là do tác động bảo vệ của nó đối với các mạch máu trong não.

Các tác giả của một nghiên cứu trên chuột được công bố vào năm 2019 cho rằng tiêu thụ dầu oliu nguyên chất giàu oleocanthal có thể giúp làm chậm hoặc ngăn chặn sự tiến triển của bệnh Alzheimer. Oleocanthal là một hợp chất phenol có trong dầu oliu nguyên chất.

2.6 Dầu ô liu và gan

Một đánh giá năm 2018 về các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy các phân tử trong dầu oliu nguyên chất có thể giúp ngăn ngừa hoặc sửa chữa tổn thương gan cho cơ thể người. MUFAs của dầu oliu, trong đó chủ yếu là axit oleic, và các hợp chất phenolic của nó xuất hiện để giúp đỡ ngăn chặn tình trạng viêm, oxy hóa căng thẳng , đề kháng insulin , và các thay đổi khác có thể dẫn đến tổn thương gan.

2.7 Dầu oliu và bệnh viêm ruột

Bệnh viêm ruột (IBD) gây viêm đường tiêu hóa. Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn là các loại IBD. Một đánh giá năm 2019 cho thấy phenol trong dầu oliu có thể giúp tăng cường miễn dịch đường ruột và sức khỏe đường ruột bằng cách thay đổi vi sinh vật trong ruột. Điều này có thể hữu ích cho những người bị viêm đại tràng và các loại IBD khác. Các tác giả lưu ý rằng cần có thêm các nghiên cứu trên người để xác nhận những kết quả này.

2.8 Những lưu ý khi sử dụng dầu oliu

Tăng cân không cần thiết là một trong những tác dụng phụ chính của việc tiêu thụ quá nhiều dầu ô liu.

Dầu ô liu, cũng giống như tất cả các loại dầu và chất béo khác, là nguồn cung cấp calo chính. Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng cứ 16 ounce dầu ô liu chứa lượng calo tương đương với nhu cầu calo trong hai ngày của bạn (4.000 mỗi pound) nhiều hơn cả đường tinh luyện (1.725 calo mỗi pound). Vì thế bạn chỉ nên sử dụng một lượng dầu oliu vừa phải trong các bữa ăn của mình.

Dầu ô liu cũng không phải là một lựa chọn tốt cho những người có làn da quá khô. Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng axit oleic có trong dầu oliu là nguyên nhân phá vỡ khả năng dưỡng ẩm tự nhiên của da trong trường hợp da khô.

Một số người dị ứng cấp tính với dầu oliu. Và nếu bạn là một trong số họ, tôi khuyên bạn nên tránh xa nó, loại dầu này sẽ chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng của bạn. Dầu ô liu có thể gây dị ứng nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm da tiếp xúc, chàm, dị ứng đường hô hấp,… . Nó chủ yếu xảy ra trong hoặc sau khi bôi dầu. Những người dễ bị dị ứng cũng có thể đối mặt với vấn đề này sau khi họ tiêu thụ thứ gì đó có dầu oliu là một trong những thành phần trong thức ăn của họ. Tốt hơn hết là bạn nên biết những lợi ích và tác dụng phụ của dầu oliu trước khi sử dụng thường xuyên.

3. Kết luận

Qua bài viết này, chúng ta cũng đã tìm hiểu được những tác dụng tuyệt vời của dầu oliu rồi phải không. Nhưng hãy nên nhớ sử dụng một lượng vừa phải không nên lạm dụng quá nhiều để đạt được lợi ích tốt nhất nhé.

Xem thêm:

• Cách Nấu Gạo Lứt Đúng Chuẩn Và Những Lợi Ích Cho Sức Khỏe
• Các Món Ăn Sáng Đơn Giản Mà Vẫn Ngon Đầy Đủ Dinh Dưỡng